Ortodontik tedavi öncesinde, sırasında ve sonrasında Fotoğraf ve Röntgen Bölümü hastalar tarafından sıklıkla ziyaret edilmektedir. Rutin olarak hastalardan ağız dışı ve ağız içi fotoğrafların yaraşıra; sefalometrik, el-bilek ve panoramik radyografiler alınmaktadır.
Ağız içi fotoğraflar alınırken ağız içinde ekartörler ve aynalar kullanılmaktadır. Bu malzemelerin tekrar kullanılmadan önce mutlaka dezenfeksiyonunun sağlanması gerekmektedir.
Yine aynı şekilde, radyografiler çekilirken başın sabitlenmesi için kullanılan alın parçası ve kulak çubuklarının da dezenfeksiyonunun sağlanması gerekmektedir. Isırma çubuğu tek kullanımlık plastik kılıflar ile kaplanmakta olup her hastada değiştirilmelidir.
Hastaların konumlandırılması sırasında görevli kişilerin mutlaka her hasta için yeni eldiven kullanması gerekmektedir.
Sonuç
Sonuç olarak ortodonti kliniklerinde sterilizasyon ve dezenfeksiyon şartlarının tam olarak sağlanabilmesi için aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:
▲ Klinikte kullanılan aletlerin uygun yöntemlerle sterilizasyonunun yapılması gerekmektedir. Aygıt seçimi son derece önemlidir. Çünkü üniversal bir sterilizasyon aygıtı bulunmamaktadır. Grup olarak ya da tekli çalışma koşulları, sterilize edilecek aletlerin tipi ve miktarı gibi faktörler aygıt seçimini etkilemektedir.
▲ Ortodonti pratiği için tavsiye edilen sterilizatörler modern otoklavlar ve kimyasal otoklavlardır. Bunlar dışında pensler için kuru hava sterilizatörü de tavsiye edilebilir.
▲ Klinik ortamında hekimlerin mutlaka her hastada yeni sarf malzemesi kullanması gerekmektedir (eldiven, hasta önlüğü, bardak, tükürük emici vs.)
▲ Eldivenler çıkarıldıktan sonra eller mutlaka güncel el yıkama kurallarına uygun olarak yıkanmalıdır.
▲ Gözlük ve maske kullanmaya özen gösterilmelidir.
A Hastalara ait malzemelerin ağzı kapatılabilen poşetlerde saklanması ve gerekirse kullanımdan önce dezenfeksiyonu yapılmalıdır.
▲ Kapalı ambalajlı tek kullanımlık ark telleri tercih edilmelidir.
▲ Klinik ortamında ortak kullanıma sunulan malzemelerin mümkün olduğunca kapalı dolaplarda saklanması ve gerekli durumlarda sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
▲ Hasta ünitlerinin periyodik olarak dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.
▲ Klinik ortamının periyodik olarak havalandırılması ve temizliğinin yapılması gerekmektedir.
▲ Laboratuvar ve klinik ortamlarının hijyenik olarak birbirinden tamamen ayrılması gerekmektedir.
▲ Laboratuvarda hazırlanan apareylerin steril koşullarda saklanması ve hekime teslim edilmesi sağlanmalıdır.
▲ Fotoğraf ve röntgen çekilirken kullanılan malzemelerin dezenfeksiyonunun yapılması gerekmektedir.
▲ Her muayenehane ortamında mutlaka bir sterilizasyon aygıtı bulunması zorunluluğu vardır.
▲ Hekim ve yardımcılarının, çapraz enfeksiyonların önlenmesi konusunda güncel bilgilere sahip olması ve bu bilgileri kullanması gerekmektedir.
Kaynak: Dt.KUNTAYŞENGUN* Prof. Dr. HÜLYA KILIÇOĞLU İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ortodonti AD
